ابزار های تولید محتوا (متنی، صوتی) – بخش اول

ابزار هایی که معرفی می‌کنم به شما کمک می‌کنن با استفاده از نبوغ خودتون، به بهترین شکل ممکن محتوا متنی و صوتی را تولید و مدیریت کنید.

میخوام با یک مثال کلیشه‌ای شروع کنم. همین‌طور که برای تهیه یک غذا خوشمزه باید از مواد و ابزارهای مناسب استفاده کنیم، برای تولید یک عدد محتوای ارزشمند و کاربرپسند هم از مواد و ابزارهای مناسب استفاده می‌کنیم.

امروز از ابزارهای کارآمدی براتون میگم که می‌تونید با اونها محتواهای متنی و صوتی با کیفیتی داشته باشید.

بعضی از این ابزارها صرفا از طریق اینترنت قابل دسترس هستند. از طرف دیگه بعضی‌ها رو فقط باید روی ویندوز/مک یا اندروید/آی‌او‌اس نصب کنید.

ابزارهای مناسب برای تولید محتوای متنی

من به تأسی از خانم اَن هندلی (Ann Handley) در کتاب همه می‌نویسند (Everybody writes) ابزارهای مناسب برای تولید محتوای متنی را به شش دسته زیر تقسیم می‌کنم:

• ایده‌پردازی
• پژوهش و مدیریت دانش
• نگارش
• ویرایش
• آماده‌سازی و انتشار
• بهبود دهنده

ایده‌پردازی

مایندلی (Mindly) یکی از ابزارهای مناسب در مرحله ایده‌پردازی برای تولید محتوای متنی است.

مایندلی بر روی گوشی‌های اندرویدی و آیفون نصب میشه و اصلی‌ترین کاری که انجام میده سر و سامان بخشیدن به ایده‌های شماست.

این ابزار با بهره‌گیری از مفهوم نقشه‌کشی ذهنی ساخته شده. در نقشه‌کشی ذهن اصلی‌ترین ایده شما درباره یک موضوع تا جزیی‌ترین ایده شما درباره همون موضوع به شکل قابل فهمی نمایش داده میشه.

در بخش «مشتریان ما چه می‌گویند» که معمولا در سایت‌های شرکت‌ها به چشم می‌خورد نوشته‌اند: «خدا هم موقع آفرینش جهان برای سازماندهی ایده‌هایش از مایندلی استفاده کرده و خیلی هم راضی است!!!».

مایند میستر (MindMeister) هم با استفاده از مفهوم نقشه‌کشی ذهن و توجه به اصول طوفان فکری برای مرحله ایده‌پردازی در تولید محتوای متنی به شما کمک میکنه.

مایند میستر به صورت آنلاین قابل استفاده است و نیازی به نصب شدن روی موبایل یا رایانه نداره.

یکی از قابلیت‌های جالب این ابزار تبدیل کردن ایده‌ها به تسک هست. یعنی شما بعد از ایده‌پردازی می‌تونید همون ایده‌ها رو در قالب تسک به افراد مختلف واگذار کنید.

اما اسم ابزار بعدی که من خودمم خیلی ازش خوشم اومده وایت‌برد وب (A web whiteboard) هست.

تقریبا هر کاری که با تخته وایت‌برد داخل خونه یا شرکت انجام می‌دید، اینجا هم می تونید با وایت‌برد وب انجام بدید. قلم، ماژیک و اشکال مختلف در اختیار شماست.

پژوهش و مدیریت دانش

دوستانی که اهل نوشتن پایان‌نامه و مقالات تألیفی دانشگاهی هستند بیشتر اسم ابزارهایی که الان میخوام معرفی کنم را شنیدن.

اندنوت (EndNote) یکی از همین ابزارهاست که برای نگهداری و مدیریت داده‌های مربوط به منابع پژوهش ازش استفاده می‌کنیم. برای تولید محتوای تالیفی با تعداد منابع بسیار زیاد به چنین چیزی احتیاج داریم.

اندنوت روی دسکتاپ و آی‌پد نصب میشه و رایگان نیست.

اورنوت (Evernote) هم در واقع یک جور دفترچه یادداشت هست. هر چیزی که به ذهن‌تون میرسه، می‌بینید، می‌شنوید یا می‌خونید رو هم می‌تونید داخل این دفترچه یادداشت دیجیتال ذخیره کنید.

اورنوت علاوه بر ویندوز روی گوشی‌های اندروید و آیفون هم قابل نصب هست.

با اورنوت میشه ایده‌پردازی را هم انجام داد اما چون قابلیت‌های بیشتری هم داشت، در قسمت پژوهش و مدیریت دانش معرفیش کردم.

پینترست (Pinterest) هم اگرچه ممکنه عجیب باشه اما برای مدیریت دانش ابزار خوبی هست. چرا؟ چون شما در پینترست هر اسکرین شاتی که از فضای وب جمع کردید رو قرار می‌دید. بعد به اونا تگ می‌دید، توضیح می‌نویسید و لینک مطلب اصلی هم که وجود داره.

با پینترست نیازی به نوشتن خرده مطالبی که از سایت‌ها یا سوشال مدیاهای مختلف پیدا می‌کنید نیست و همین سرعت کار شما را خیلی افزایش میده.

این شبکه اجتماعی محبوب برای انواع سیستم‌ عامل‌های رایج موبایل قابل نصب و اجرا هست و از طریق وب هم در دسترس شما قرار داره.

نگارش

مرحله نگارش در تولید محتوای متنی بسیار مهم است چون اونجا شما اندیشه‌ها و ایده‌ها رو به حروف و واژگان تبدیل می‌کنید.

برای این کار انتخاب اول ۸۰ درصد افراد نرم‌افزار ورد (WORD) از مجموعه آفیس هست.

ورد علاوه بر ارائه صفحه‌ای برای تایپ کردن، ابزارهای جانبی مختلفی رو در اختیار تولید کننده محتوا قرار میده. با این حال گاهی اوقات بین ویرایشگر وردپرس و برنامه ورد ناهماهنگی‌های دیده میشه.

ورد معمولا روی ویندوز نصب میشه و اپل‌داران از نرم‌افزارهای دیگه‌ای استفاده می‌کنن.

اما اگه میخواید کار تولید محتوای متنی را به صورت تیمی انجام بدید از گوگل‌داکس (Google Docs) استفاده کنید.

اینجا هر کسی می‌تونه بخشی از متن رو بنویسه و یا به روند نگارش دیگران کمک کنه.

درفت‌این (Draftin) برای نوشتن نسخه پیش‌نویس طراحی شده و البته بیشتر از زبان انگلیسی پشتیبانی می‌کنه. درفت‌این فقط روی وب قابل دسترسی هست.

یکی دیگه از قابلیت‌های این ابزار به نظر من امکان طراحی شیوه‌نامه نگارش برای سایر اعضا تیم هست. در ضمن شما می‌توانید عکس‌های مورد نظر را هم به نسخه پیش‌نویس اضافه کنید.

خب بعضی وقت‌ها حجم یک محتوای متنی به حدی زیاد میشه که رستم هم از تایپ کردنش خسته میشه! اما جای نگرانی نیست، این روزها اپلیکیشن‌های زیادی درست شده که صدای شما را به متن تایپ شده تبدیل می‌کنند هرچند بدون اشکال نیستند.

آی‌اوتایپ (IOtype) با همین هدف ساخته شده که شما با میکروفون حرف بزنید و متن تایپ شده تحویل بگیرید. استفاده از خدمات سایت رایگان نیست اما از زبان فارسی به خوبی پشتیبانی می‌کنه.

با این حال متن نهایی تحویل داده شده رو باید روخوانی و ویرایش کنید.

اسپیچ‌تکستر (SpeechTexter) هم یه ابزار خارجی هست که همین کارو انجام میده و علاوه بر فارسی زبان‌های دیگه رو هم قبول می‌کنه. تا اونجایی که من می‌دونم این ابزار تحت وب فعلا رایگان هست.

فقط یادتون نره بازم باید متن نهایی را روخوانی و ویرایش کنید.

اُترنسکرایب (oTranscribe) هم در لیست ابزارهای من برای تولید محتوای متنی پیدا میشه. با این سایت فایل‌های صوتی را خیلی‌راحت تر به متن تبدیل می‌کنم.

مثلا شما فرض کنید من نسخه صوتی مصاحبه‌ای از استیو جابز را دارم و میخوام به متن تبدلیش کنم، خب این سایت به دردم می‌خوره.

از قابلیت‌های خوب اُترنسکرایب میشه به کند کردن سرعت پخش فایل صوتی و تکرار بی‌نهایت هر ثانیه اشاره کرد.

ویرایش

اینجا برای معرفی ابزارهای ایرانی دستم بازتره. واژه‌یاب با جستجو در فرهنگ معین، لغت‌نامه دهخدا و چندین کتاب مرجع دیگه صورت درست واژه‌ها و معانی اونها را نشون میده.

اما ویراستیار یه افزونه است که روی مایکروسافت ورد نصب میشه و همین طور که از اسمش پیداست متن نوشته شده را از لحاظ علائم نگارشی، دستورخط و … مورد بررسی و اصلاح قرار میده.

سمیم‌نور هم مشکلات محتوای متنی آکامیک و خیلی تخصصی را از لحاظ تقلب علمی نشون میده.

در واقع این سامانه اینترنتی محتوای متنی تولید شده توسط دیگران را با محتوای متنی مورد نظر شما تطبیق می‌دهد و در صورتی که میزان کپی پیست (تقلب یا مشابهت) بین دو متن بیش از حد باشد، اعلام می‌کند.

آماده‌سازی و انتشار

وردپرس (WordPress) یکی از پلتفرم‌های شناخته شده برای انتشار محتوای متنی در فضای وب هست. برای نصب وردپرس به یه هاست (فضای میزبانی) نیاز داریم.

کار کردن با این سیستم را خیلی راحت میشه یاد گرفت، ضمن اینکه به زبان فارسی هم مجهز است.

در کنار وردپرس شما نام‌های دیگه‌ای مثل جوملا یا دروپال رو هم می‌شنوید. البته بعضی بلاگرها هم ترجیح میدن از سیستم‌های وبلاگ‌نویسی مثل میهن‌بلاگ، بلاگر و … استفاده کنند.

یکی دیگه از ابزارهای انتشار محتوا که مخصوصا به درد شبکه‌های اجتماعی میخوره، هوت‌سوت (Hootsuite) هست.

پلن رایگان این ابزار بهتون اجازه میده تا با سه شبکه اجتماعی، مثلا لینکدین، توییتر و اینستاگرام کار کنید.

یعنی پست بذارید، پست‌های بقیه رو لایک کنید، منشن بدید، تگ کنید. همچنین میشه هشتگ‌های مورد نظرتون رو هم از طریق هوت‌سوت دنبال کنید.

اما ویژگی اصلی هوت‌سوت که جذابش کرده امکان انتشار زمان‌بندی شده محتوا بر روی سوشال مدیا هست.

بهبود دهنده

منظورم از ابزارهای بهبود دهنده، برنامه‌ها یا سایت‌هایی هستند که به بهبود مهارت تولید محتوای کمک می‌کنند.

اُم‌رایتر (Ommwriter) یکی از همین سایت‌ها است. خدمات اُم‌رایتر رایگان نیست و از زبان فارسی به صورت کامل پشتیبانی نمی‌کند. با این حال معرفی آن خالی از لطف نیست.

این ابزار با این هدف طراحی شده که تولید کننده محتوای متنی بتونه بیشترین میزان توجه را به متن داشته باشه.

مثلا توی محیط اُم‌رایتر یه موسیقی آرام براتون پخش میشه و برای هر کلید روی صفحه‌کلید هم صدایی در نظر گرفته شده.

شاید بد نباشه برید به سایتش و حداقل یکبار آزمایشش کنید.

۷۵۰ کلمه (۷۵۰words) هم یه سرویس دیگه است که عادت نوشتن روزانه که برای یک کارشناس تولید محتوای متنی بسیار ضروری هست را در شما تقویت می‌کنه.

یکی از خدمات جالب این سایت هم ارائه آمار تحلیلی و مقایسه‌ای از نوشته‌های شما در طول یک دوره زمانی معین هست.

گوگل درایو مستقیما ربطی به تولید محتوای متنی نداره ولی از اون جایی که برای کار تولید محتوا نیازمند نگهداری و اشتراک‌گذاری فایل‌های زیادی داریم می‌تونیم ازش استفاده کنیم.

در مورد دراپ‌باکس تجربه چندان خوشایندی ندارم، ولی سرویس دراپ‌باکس هم خیلی مورد استفاده تیم‌های تولید محتوا قرار گرفته.

ابزارهای مناسب برای تولید محتوای صوتی

پادکست اخیرا جای بزرگی از سبد تولید محتوای سایت‌ها را به خودش اختصاص داده است.

از میکروفون خوب که بگذریم، برای تولید یک پادکست و هرگونه محتوای صوتی دیگری به ابزارهایی نیاز داریم که آنها را در چهار دسته زیر تقسیم‌بندی کرده‌ام.

• ویرایش صدا و فایل صوتی
• ساخت موسیقی
• کتابخانه صوتی و افکت
• آماده‌سازی و انتشار پادکست

ویرایش صدا و فایل صوتی

ادوبی آدیشن (Adobe Audition) در مجموعه ادوبی برای ویرایش و افکت‌گذاری و خروجی کردن از فایل‌های صوتی طراحی شده.

با ادوبی میشه چند تا آهنگ را با هم ترکیب کنیم، اوج و فرود آهنگ‌ها را تغییر بدیم و افکت‌های مختلف را امتحان کنیم.

این نرم‌افزار بر روی دسکتاپ و مک نصب میشه و نسخه بدون نیاز به نصب هم داره که اتفاقا خیلی خوبم کار میکنه.

من از کورل ویدیو (Corel Video) هم برای کار کردن با فایل‌های صوتی استفاده می‌کنم با اینکه به اسمش هیچ ربطی نداره. در واقع یک فیلد مربوط به فایل صوتی در این نرم‌افزار است که همون به درد ما میخوره.

در واقع با کورل ویدیو میشه موسیقی را روی تصویر گذاشت. البته کوتاه و بلند کردن طول موسیقی هم امکان‌پذیر هست. البته می‌دونم که این کارو میشه با خیلی از نرم‌افزارهای دیگه هم انجام دادم ولی من با کورل راحت‌ترم.

اما بعضی وقت‌ها از موسیقی متن یک کلیپ ویدیویی خوشمون میاد و میخوایم ازش استفاده کنیم اما نمی‌تونیم صدا رو از تصویر جدا کنیم.

برای این کار من سایت آیدیو ریمور (Audio Remover) را پیشنهاد می‌دم. فقط کافیه که فایل ویدیویی تا حجم ۵۰۰ مگابایت را در سایت آپلود کنه و بقیه کارا خودش انجام میشه.

تگ‌ادیتور ها هم در فرایند تولید محتوای صوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و کاربرد اصلی‌شون برچسب زدن روی فایل‌های صوتی هست.

یعنی شما می‌تونید اسم تولید کننده، سازنده موسیقی، نویسنده متن، مجری، اسم آلبوم، حامی و اطلاعات کپی‌رایت را به پادکست تولیدی خودتون اضافه کنید و بعد در محیط اینترنت منتشرش کنید. یکی از تگ‌ادیتورهای بی‌دردسر ایمجاید (Imgaid) است.

ساخت موسیقی

من اف‌ال استودیو (Fl Studio) را با برادرم عماد شناختم. با این نرم‌افزار میشه به صورت دیجیتال و بدون استفاده از ساز آهنگسازی کرد.

برای تولید پادکست ما به آهنگ‌های مقدمه (intro) و موخره (Outro) نیاز داریم و اگر بتونیم با نرم‌افزارهای مثل این کار بکنیم، پادکست ما با بقیه متفاوت خواهد بود.

البته کار کردن با اف‌ال استودیو آسون نیست ولی دوره‌های آموزشی خوبی به زبان فارسی را در اینترنت پیدا خواهید کرد.

کتابخانه صوتی و افکت

فری‌ساوند (Freesound) یک کتابخانه رایگان پر از فایل‌ها و افکت‌های صوتی ساخته شده توسط آهنگسازان فریلنسر هست که با اهداف خیرخواهانه یا تبلیغی کارهای خودشان را اینجا قرار داده‌اند.

من در تولید چند پادکست از افکت‌های صوتی ارائه توسط این سایت استفاده کرده‌ام.

سی‌سی میکستر (CCMixter) هم یه کتابخانه رایگان دیگه‌ است که میشه ازش برای آهنگ‌گذاری روی بازی‌های ویدیویی و فیلم‌ها هم استفاده کرد.

اما اگر بخوایم از آهنگ‌های ایرانی استفاده کنیم و به حق کپی‌رایت وفادار باشیم، باید بریم سراغ بیپ‌تونز. اینجا میشه آهنگ‌های با کلام و بدون کلام ایرانی که مربوط به سه دهه اخیر هستند را به صورت قانونی خرید و استفاده کرد.

در نهایت از یوتوب (YouTube) غافل نشیم که میلیون‌ها قطعه موسیقیایی، افکت صوتی و موسیقی متن و بدون کلام و … را در اختیار ما می‌ذاره.

میشه از روی یوتوب خیلی چیزها دانلود کرد و با نرم‌افزارهایی که بالاتر توضیح دادم از موسیقی اونا استفاده کرد. برای رعایت کپی‌رایت هم در پوستر پادکست یا توضیحات هر اپپزود بنویسید که موسیقی‌های استفاده شده مربوط به فلان آهنگساز از گروه فیسار یا از آلبوم بهمان است.

آماده‌سازی و انتشار پادکست

چون بیشتر پادکست‌ها اول بر روی سایت منتشر میشن میخوام پلاگین بلوبری (Blubrry) را به شما معرفی کنم.

بلوبری کارهای مدیریت پادکست از جمله اضافه کردنش به پست وردپرس، ارسال فید به آیتیونز و سایر پادگیرها، افزودن تصویر هر اپیزود و … را انجام میده.ی

پادینه هم یه سایت ایرانی هست که هم می‌تونید به عنوان هاست ازش استفاده کنید و هم از خدماتش برای ارسال پادکست به پادگیرها بهره‌مند بشید.

البته تمام خدمات این سایت رایگان نیست.

شنوتو در واقع معادل ایرانی پادگیرهای خارجی هست. من از خودم شنوتو زیاد استفاده کردم چون از اولین سرویس‌هایی بوده که پادکست‌ها را معرفی، دسته‌بندی و میزبانی می‌کردند.

در کنار شنوتو احتمالا اسم ناملیک را هم خواهید شنید که به نظرم از یک سال پیش به این طرف خیلی فعال نیست.

اگر دوست دارید ابزارهای پیشنهادی خودتون رو همینجا کامنت کنید تا این فهرست کامل‌‌تر بشه.